Không chỉ vì nơi đây có núi tuyết, có hồ lam, có những thị trấn sơn cước đẹp như tranh vẽ, mà còn vì đây là nơi mùa Thu đến sớm nhất cả nước. Cuối tuần về đây ngắm núi rừng Alps đổi sang màu vàng mơ, ngắm làn nước hồ xanh lung linh soi bóng phố núi, những người yêu mùa Thu cảm thấy mình như đã chạm đến thiên đường.
Vùng đất của Bà Chúa Tuyết
Nơi tập trung nhiều thành phố nghỉ mát nhất ở Bắc Ý có thể kể đến hồ Como. Nằm trên dãy Alps, hồ được tạo thành từ khe núi và băng từ trên đỉnh chảy xuống nên có hình dáng hẹp, dài.
Từ Bắc xuống Nam hồ trải dài hơn 70km, chia thành ba nhánh. Bao quanh hồ là những dãy núi cao vút phủ tuyết trắng. Khu vực này còn có rất nhiều hồ nhỏ tạo thành trên núi từ băng tuyết như thế.
Rải rác bên chân núi có các thành phố và làng sơn cước. Đường xe chạy trong làng là đường ngang sườn núi, xe chạy dích dắc lên cao từng cấp. Còn đường đi bộ thì len giữa các tầng nhà hình thành nên các ngõ dốc đứng, tường đá, nền đá, cheo leo và bất ngờ, rất thơ mộng.
Từ thời La Mã, Como đã là điểm du lịch nổi tiếng. Nhà văn Andersen từng du lịch qua vùng núi này, phong cảnh và người dân ở đây chính là cảm hứng cho ông viết truyện Bà Chúa Tuyết – câu chuyện cổ tích đẹp như thơ về cuộc sống, tình yêu và cái chết ở xứ sở của những ngọn núi và hồ băng.
Tàu hỏa đưa chúng tôi tới ga St. Giovani ở Como – thành phố lớn nhất nằm phía cực Nam của hồ. Đứng từ ga tàu có thể nhìn thấy núi Alps tạo thành bức thành sừng sững bao lấy thành phố với nhà cửa trải dài từ đỉnh núi tới ven mép nước, thấy cả mặt hồ ửng hồng trong ánh ban mai rất dịu.
Mới vừa nãy, trời còn bàng bạc sương mù, mây như khói trôi vướng trên đỉnh rừng thu đôi chỗ đã chuyển thành màu cam rực rỡ.
Mọi người vào trung tâm thành phố thăm nhà thờ lớn và tòa thị chính cổ kính xây bằng đá hoa cương, đẹp không thua gì nhà thờ lớn Milan dù quy mô nhỏ hơn.
Công trình có rất nhiều tượng thánh trên mặt tiền và bốn phía nhà thờ cùng những cánh cửa vòm chạm khắc. Thành phố Como được xây dựng từ đầu Công nguyên, đến nay còn giữ được hầu hết di tích quảng trường, đường phố, tu viện bằng đá từ thời ấy.
Đoàn chúng tôi đi bộ ven hồ để tới ga tàu cáp đưa khách lên tận làng Brunate trên đỉnh núi. Đi tàu này chỉ mất đúng bảy phút và được ngắm cảnh thành phố Como từ trên cao.
Từ sân ngắm cảnh trên đỉnh núi có thể phóng tầm mắt ra những rặng núi trùng điệp xa tít tắp và cả vùng trời nước rộng lớn. Gần làng có những lối mòn dẫn đến khu rừng xào xạc lá vàng. Những tia nắng mong manh đâm xuyên qua tán lá chiếu xuống thảm hoa cỏ tươi xanh, làm cho khung cảnh đẹp mơ màng.
Nhìn từ xa, mùa Thu lá đổi màu rộ như hoa, thật huyền diệu. Những du khách mang theo ống nhòm có thể quan sát nhiều loài chim làm tổ trên thân cây, thấy được cả đàn nai nhẩn nhơ gặm cỏ ở gần bìa rừng.
Chúng tôi mua vé xe bus đi tới Bellagio – thị trấn được cho là đẹp nhất vùng hồ. Xe bus chạy trên con đường lưng chừng núi dọc theo bờ Como từ Nam lên Bắc.
Núi Alps ở đây không lạnh giá như bên Thụy Sĩ nên chỉ có một số ngọn núi phía Bắc hồ có tuyết phủ trên đỉnh. Nhìn từ trên cao các ngôi nhà phía bên kia hồ trông nhỏ xíu, còn bên này hồ chỉ thấy lấp ló những mái ngói đỏ và tháp chuông nhà thờ phía sau những rặng cây bá hương, tùng lạc diệp và dương liễu trắng ven đường.
Dưới hồ đủ các loại thuyền lớn nhỏ đưa khách du lịch đi tham quan và cả câu cá nữa. Đây cũng là lần đầu tiên tôi nhìn thấy những chiếc thủy phi cơ chỉ đủ cho bốn người ngồi với ván lướt thay cho bánh máy bay, bay rất thấp để những vị khách có thể ngắm cảnh.
Trong vùng có nhiều biệt thự của người nổi tiếng như Madonna hay Gianni Versace. Với họ, thủy phi cơ cũng như xe hơi mà thôi.
Ô tô đi một tiếng rưỡi thì đến Bellagio – đây là nơi Como chia thành ba nhánh nên bến thuyền lúc nào cũng đông vui tấp nập. Đi tàu thủy mất hai tiếng rưỡi, vé đắt hơn xe bus nhiều nhưng được ngắm cảnh hồ rõ hơn.
Có nhiều làng và thị trấn quanh hồ với những ngôi biệt thự rất đẹp được xây trong nhiều thế kỷ với các phong cách kiến trúc khác nhau, tạo nên những vẻ đẹp khác lạ. Nhà cửa lại được xây trên vách núi với rừng cây, vườn hoa bao quanh và soi bóng xuống mặt hồ nên càng đẹp hơn.
Tôi cũng thích cả những giáo đường và tu viện, tuy không đồ sộ nhưng cổ kính và hài hòa với khung cảnh thiên nhiên tĩnh lặng. Các bến thuyền được xây bờ kè và bậc thang bằng đá, thường được trang trí bằng hàng rào đá hoặc sắt trạm trổ với những vườn hoa, cây cảnh và những khách sạn biệt thự kề bên.
Trời khá lạnh nhưng vẫn còn vịt và hải âu bơi lội bì bõm trên bến. Dãy núi Alps viền quanh hồ tạo thành những vịnh, đảo do địa hình uốn lượn nên có chỗ nắng tỏa lung linh trên mặt hồ, có chỗ sương mù phủ mờ mờ như trong truyện thần tiên.
Bellagio được xem là hòn ngọc của hồ Como. Thị trấn cổ này nằm trên mũi đất tận cùng của bán đảo chia phần phía Nam của hồ ra thành hai nhánh, tạo cho hồ có hình dáng như chữ Y lộn ngược.
Bellagio nổi tiếng khắp thế giới bởi nét cổ kính của những ngôi nhà thời Trung Cổ, nhiều ngõ hẻm chật hẹp và cầu thang bằng đá. Khắp mọi nơi là những cửa hàng bé tí, quán trọ giấu mình trong nhà cổ và trên quảng trường nhỏ có tên Piazza Mazzini cạnh bờ hồ bao giờ cũng tấp nập khách du lịch.
Khí hậu ở Bellagio ấm áp quanh năm nên có nhiều cây vùng nhiệt đới, cùng với những vườn hoa rực rỡ làm cho thị trấn giống như một ốc đảo yên bình.
Bellagio nhỏ hơn Como nhiều nhưng lại có rất nhiều biệt thự đẹp với những vườn hoa bao quanh, trên phố chính toàn khách sạn bốn năm sao và các cửa hàng bán đồ hàng hiệu và xa xỉ phẩm vì rất nhiều khách du lịch giàu có tới đây nghỉ trong các biệt thự cao cấp. Thích nhất là đứng từ bến tàu có thể nhìn ra ba phía hồ.
Trên phía Bắc những rặng núi vẫn phủ một màu trắng lóa của tuyết, phía Nam lại dịu dàng nắng Thu với cây cối xanh, vàng, đỏ từng mảng xen lẫn…
Không có nhiều tiền để vào các cửa hiệu xa xỉ, nhưng tôi cũng rất vui vì thị trấn vẫn còn có mấy cửa hàng mộc mạc bán những món nông sản chỉ có trong mùa Thu ở Ý.
Tôi thích ngắm mấy quầy hạnh nhân, hạt dẻ, nấm cục trắng và một số loại rau củ còn phảng phất hương thơm của núi rừng. Mùa nào thức ấy, những bữa ăn trên vùng hồ Como mùa này cũng thấm đẫm hương vị mùa Thu.